Skutki traumy zapisanej w ciele

Trauma to nie tylko historia, którą opowiadamy w myślach. To doświadczenie, które zapisało się w naszym ciele, w napiętych tkankach, zatrzymanym oddechu i przykurczonych mięśniach. Zatem jakie są skutki traumy zapisanej w ciele? Jednym z najbardziej charakterystycznych mechanizmów silnego przeżycia traumatycznego jest stan zamarcia, będący odpowiedzią organizmu na skrajne poczucie zagrożenia życia. W tym stanie kluczową rolę odgrywają mięśnie biodrowo-lędźwiowe oraz przepona, które są silnie powiązane z „gadzim mózgiem” – najstarszą ewolucyjnie częścią naszego układu nerwowego.

Reakcja zamarcia: mechanizm obronny gadziego mózgu

Kiedy doświadczamy skrajnego stresu, organizm uruchamia automatyczne reakcje obronne: walki, ucieczki lub zamarcia (zamrożenia) (ang. fight, flight, freeze). O ile walka i ucieczka są działaniami aktywnymi, o tyle zamarcie polega na zatrzymaniu wszelkich procesów, na swoistym „wyłączeniu” ciała i układu nerwowego. Ten stan ma swoje korzenie w gadzim mózgu (pień mózgu), który dąży do przetrwania za wszelką cenę. W obliczu zagrożenia życia, gdy walka lub ucieczka są niemożliwe, organizm decyduje się na „zamarcie” – strategia ta ma na celu zmniejszenie obrażeń i odcięcie od przejmującego bólu.

Podczas stanu zamarcia ciało przechodzi w sztywność, mięśnie napinają się maksymalnie, a oddech staje się płytki, nieefektywny. Szczególnie napięciu ulegają mięśnie biodrowo-lędźwiowe oraz przepona. Ta reakcja, choć miała pomóc nam przeżyć w chwili zagrożenia, może pozostawić długotrwałe ślady w ciele i układzie nerwowym.

Mięśnie biodrowo-lędźwiowe: „węzeł” traumy

Mięśnie biodrowo-lędźwiowe (m. psoas major i m. iliacus) są kluczowe dla naszej postawy, stabilizacji kręgosłupa i ruchu. Jednocześnie są niezwykle wrażliwe na stres i traumę. Dlaczego? Ponieważ są bezpośrednio połączone z układem autonomicznym i reagują na sygnały zagrożenia.

W stanie zamrożenia mięśnie biodrowo-lędźwiowe kurczą się mimowolnie, aby „przygotować ciało” do ochrony i obrony. Niestety, po traumie bardzo często te mięśnie nie wracają do stanu rozluźnienia. Napięte mięśnie psoas stają się niejako „śladem” traumy, utrwalając uczucie zagrożenia w ciele. Efektem mogą być:

przewlekłe bóle pleców, bioder i miednicy,
problemy z utrzymaniem prawidłowej postawy,
uczucie napięcia i sztywności,
trudności z oddychaniem i ogólna niepewność ruchowa.

Nie bez powodu psoas jest nazywany mięśniem duszy. Jego chroniczne napięcie wpływa na stan emocjonalny, powodując uczucie ciągłego lęku, niepokoju i wewnętrznego chaosu.

Przepona: oddech i trauma

Przepona, główny mięsień oddechowy, jest kluczowym elementem dla zdrowia fizycznego i emocjonalnego. Podczas traumy, w wyniku stanu zamrożenia, oddech staje się płytki, nieregularny, a praca przepony zostaje zaburzona. Płytki oddech to sygnał dla układu nerwowego, że zagrożenie nadal istnieje. W efekcie:

przepona staje się napięta i sztywna,
ruchomość klatki piersiowej jest ograniczona,
zmniejsza się dotlenienie organizmu,
dochodzi do chronicznego napięcia w okolicy lędźwiowej,
stres utrzymuje się w „cyklu zamkniętym”.

Warto zauważyć, że przepona jest ściśle połączona z mięśniami biodrowo-lędźwiowymi przez powięź, tworzy z nimi spójną strukturę funkcjonalną. Napięta przepona może więc dodatkowo utrzymywać napięcie w okolicy bioder i odwrotnie. Praca z przeponą jest kluczowa dla uwolnienia traumy zakotwiczonej w ciele.

Psychosomatyczne skutki traumy zapisanej w ciele

Długotrwałe napięcie mięśni biodrowo-lędźwiowych i przepony nie tylko powoduje ból fizyczny, ale także wpływa na nasz stan emocjonalny i psychiczny. Ciało „pamięta” doświadczenie zagrożenia, utrwalając:

uczucie ciągłego lęku i pobudzenia,
problemy z koncentracją i snem,
brak zaufania do własnego ciała (dysocjację),
uczucie zmęczenia i wyczerpania energetycznego.

W takim przypadku konieczna jest praca z ciałem. Terapie manualne, techniki oddechowe i treningi somatyczne pomagają przywrócić prawidłowy tonus mięśniowy, przywracając poczucie bezpieczeństwa w ciele.

Jak uwolnić napięcie i traumę z ciała?

Praca z oddechem – Nauka oddechu przeponowego pomaga uwolnić napięcia w przeponie i przywrócić swobodny oddech.
Terapia manualna – Praca z mięśniami biodrowo-lędźwiowymi i powięzią pozwala uwolnić nagromadzone napięcia.
Somatoterapia – praca z ciałem – Delikatne, świadome ruchy pomagają przywrócić czucie ciała i wyregulować układ nerwowy.
Praca z emocjami – Terapia psychosomatyczna łącząca ciało z emocjami pozwala uwolnić zablokowane przeżycia.
Hipnoterapia – Pozwala dotrzeć do źródła traumy i zneutralizować źródło zagrożenia, wstydu, poczucia winy.

Podsumowanie

Trauma to nie tylko przeżycie zapisane w umyśle, ale także w ciele. Jako specjalista pracy z ciałem pomogę Ci uwolnić te napięcia i odzyskać komfort oraz swobodę ruchu. Mięśnie biodrowo-lędźwiowe i przepona, jako struktury ściśle powiązane z gadzim mózgiem, odgrywają kluczową rolę w reakcjach obronnych organizmu. Przewlekłe napięcia tych obszarów mogą prowadzić do bólu, dyskomfortu i trudności w funkcjonowaniu.

W pracy z ciałem i psychosomatyką przywracam ciału swobodę ruchu, oddechu i poczucie bezpieczeństwa, umożliwiając tym samym prawdziwe uwolnienie traumy. Od lat skutecznie uwalniam skutki traumy zapisanej w ciele. Zapraszam Cię serdecznie na sesje.

– Krzysztof

Poczytaj więcej na naszym blogu: