Dotyk… chyba nie ma bardziej banalnej czynności w życiu codziennym. Codziennie dotykamy wielokrotnie swojej twarzy, witamy się uściskiem ręki, objęciami z bliskimi. Obdarowujemy się z ukochanymi osobami przytuleniem, pogłaskaniem po głowie.
Różnorodność i moc dotyku
Dotyk jest czymś powszechnym w życiu codziennym, jednak jego oblicza mogą być różne. Dotyk może być zły, wnosząc czasami traumę na całe życie. Może być neutralny, dobry, a także może być jego brak.
Braku dotyku najsilniej doświadczają noworodki, które z jakiś przyczyn nie mogą być blisko matki. Ten brak objęcia, przytulenia przez matkę, często prowadzi do syndromu odrzucenia, który pociąga znaczące konsekwencje w dalszym rozwoju jednostki. O tym jak istotny jest dotyk dla noworodków świadczy pewne zdarzenie, które miało miejsce w życiu pewnych bliźniąt. Po narodzeniu oba trafiły do inkubatorów. W pewnym momencie serce jednego z nich przestało bić i wydawało się, że nie ma dla niego ratunku. Pielęgniarka, która sprawowała opiekę na oddziale, widząc co się dzieje, wpadła na pomysł, aby dziecko, którego serce się zatrzymało położyć obok swojego bliźniaka. Kiedy to zrobiła, serce noworodka ponownie zaczęło bić.
Czasami obojętny dotyk jest gorszy niż jego brak. Najsilniej doświadczają tego dzieci, których percepcja jest dużo bardziej wyczulona niż dorosłych i po prostu czują, kiedy dorośli poświęcają autentyczną uwagę, a kiedy tuląc, swoją uwagą są gdzieś indziej.
Uzdrawiający dotyk
Dotyk ma moc i może służyć nie tylko ukojeniu, ale i uzdrowieniu. Wynika to z tego, że w naszym ciele zapisane są wszystkie nasze doświadczenia, a najsilniej do głosu dochodzą niestety te trudne i bolesne. Przyjmują one formę napięć mięśniowych i dyskomfortu psychiczno-somatycznego. Z powodu traumatycznych przeżyć, opartych na strachu i potrzebie przetrwania te trudne emocje, uczucia i myśli są stłumione i uwięzione w ciele. Wraz z wiekiem przybierają na mocy, domagając się uwagi jako odcięte aspekty naszej Jaźni, które bez możliwości pełnego ich wyrażenia. Stopniowo degradują zdrowie i życie, przyjmując często różne formy autodestrukcji, np. alkoholizm, shopoholizm, kompulsywne zajadanie, narkomania, dewaluacja siebie na różne sposoby.
Rytuał Sztuki Uważnego Dotyku
Z pomocą osobom dotkniętym traumami, przeciążeniami psychicznymi może przyjść terapeuta stosujący uważny dotyk. Tym, co wyróżnia tę formę pracy z ciałem na tle zwykłych masaży, jest właśnie UWAŻNOŚĆ terapeuty, przenikająca i prowadząca każdą jego czynność, każdy dotyk, a także uważny sposób otwierania, poprowadzenia i zamykania całego procesu, jakim jest np. rytuał Sztuki Uważnego Dotyku.
Mowa tutaj o rytuale, dlatego, że rytuał jest święty. Nie mam tu na myśli klasycznego czy religijno – obrzędowego rozumienia słowa rytuał. Rytuał masażu, o jakim tutaj mowa oznacza traktowanie istnienia ludzkiego, które powierzyło nam swoje ciało, umysł i duszę z najwyższym oddaniem, szacunkiem i uwagą. Nie jest to żadna abstrakcja, ponieważ dotykając ciała wpływamy właśnie na te, połączone ze sobą aspekty istnienia. U osoby, która jest w pełnej harmonii ze sobą, umysł jest nie tylko pomostem między Jaźnią, a ciałem, ale przede wszystkim sprzymierzeńcem, potrafiącym stworzyć skuteczny plan samorealizacji, którego wykonawcą w świecie zewnętrznym jest właśnie ciało. Inaczej mówiąc, umysł powinien być narzędziem. W praktyce u większości osób niestety umysł rządzi, zajmując miejsce pana czyli Jaźni. Wtedy pojawia się konflikt. Taka osoba realizuje cele narzucone przez innych pod postacią różnych programów mentalnych, spychając indywidualne potrzeby swojej Jaźni gdzieś w otchłań swojego istnienia. To zjawisko tłumaczy mnogość różnego rodzaju uzależnień, służących zagłuszaniu tego cichego głosu Jaźni, który jest niczym innym jak głosem wewnętrznego dziecka, żyjącego w każdym z nas. Dopóki potrzeby tego dziecka nie zostaną w pełni zaspokojone, dopóty dorosły człowiek nie będzie mógł w pełni cieszyć się życiem i czerpać z niego to, czego pragnie i potrzebuje.
„Ciało stanowi mapę umysłu.” słowa James Davida Landisa
„Mając dostęp do świadomości ciała możemy uruchomić naturalny proces uzdrawiania traumy.” Peter A Levine
„Świadomość własnego ciała daje nam kontakt ze światem wewnętrznym, z mapą organizmu.” Bessel van der Kolk
Krzysztof Kahe Mana